Communicatie, je zou denken dat alle emoji’s, apps allerhande, mogelijkheden tot videobellen, gifs, … ruimschoots voldoende zijn om wat we willen overbrengen qua boodschap voldoende expressie en duidelijkheid geven. En toch schieten we soms te kort. Toch is écht communiceren er niet per se gemakkelijker op geworden.

Hoewel emoji’s en gifs expressie kunnen geven aan emoties en een bijdrage kunnen leveren aan non-verbale communicatie, is er nog een ander aspect dat enorm veel verschil maakt in communicatie, namelijk luisteren.

Luisteren – en daardoor zorgen dat de andere persoon zich gehoord voelt – maakt een wereld van verschil uit.

Echter vooraleer iemand zich gehoord voelt moet er aan een aantal voorwaarden voldaan worden.

Luisteren bestaat uit niveaus. Of het er nu 3, 4, 5 of 7 zijn, dat vind ik minder belangrijk. Het hoogste niveau is voor mij het belangrijkste omdat je daardoor de nodige empathie aan de dag legt waardoor de andere zich gehoord zal voelen.

Wanneer je je omdraait en wegloopt, ben je niet aan het luisteren en zal de andere zich totaal niet gehoord voelen.

Wanneer je de andere wel aankijkt en blijft maar zowaar op automatische piloot reageert met “hmhm” of “jaja”, ben je niet aan het luisteren en zal de andere zich niet gehoord voelen.

Wanneer je je enkel richt op een aantal trefwoorden om zo snel als mogelijk een antwoord te geven over jouw visie, passeer je ook hier weer aan de inhoud die de andere wenst over te brengen. Helaas, ook dit is niet echt luisteren. De focus ligt nog steeds niets bij de andere. Je luistert slechts selectief.

Wanneer je meteen oplossingen en advies aanreikt van zodra er een probleem geuit wordt, kan ik je nog steeds niet verzekeren dat dit het niveau luisteren is dat de andere wenst. Vraagt de andere om hulp en advies? Ja, dan is dit uiteraard dik ok.

Het is echter niet altijd onze bedoeling om de anderen om advies en oplossingen te vragen.

Empathisch luisteren gaat verder dan goedbedoeld advies geven en willen helpen. In empathisch luisteren leef je je in, in de situatie van de ander, je volledige aandacht richt zich op de ander en zijn boodschap. Je gaat niet invullen of aanvullen voor de ander, stelt vragen om af te toetsen of je goed begreep wat hij net vertelde en stelt vragen ter verdieping. Soms draagt een stilte bij aan het empathisch luisteren. Als ontvanger van de boodschap heb je oog voor de emotionele lading die meegegeven wordt. Wees je je ervan bewust dat elk van ons een eigen referentiekader heeft en je dus daardoor in je hoofd een ander plaatje kan vormen dan bedoeld wordt door de zender van de boodschap. Niet meteen willen interpreteren maar gerichte en open vragen stellen. Bevraag hoe het voor de andere is in plaats van te willen relativeren. Het gaat zowel om de inhoud als de emotie die erachter zit.

Door empathisch te luisteren naar elkaar ga je écht in interactie en zorg je voor een betere verstandhouding in de toekomst.

Drijfveren, waarden, normen, noden, … komen gemakkelijker aan het licht en het wordt duidelijk dat de meerderheid van de gedragingen van mensen eigenlijk wel goede intenties bevatten.

Wanneer iemand zich gehoord voelt, kan een negatieve emotie ook zakken en kan ook de uitzender van de boodschap terug luisteren. Die wederkerigheid die dan ontstaat, zorgt voor wederzijds begrip en respect.

Empathisch luisteren is luisteren met de intentie om de andere echt te begrijpen.